Çevreyi Korumak ve Geliştirmek

Erozyon ve Korunma Yolları

TOPRAK EROZYONU  Karaları oluşturan kayaçlar yağış, sel, rüzgar, sıcaklık gibi çeşitli doğa olaylarının etkisiyle aşınırlar. Kayalar gündüz ısınır hacimleri artar, gece soğuyunca hacmi küçülür. Bu genleşme ve büzülmeler sonucu kayalar parçalanır. Seller, akarsular geçtikleri yerlerdeki kayaları aşındırır ve parçalar, sürüklenen parçalar çarpmanın etkisiyle ufalanır. Kaya çatlaklarının arasına giren yağmur suları donar, sular donarken hacmi genişlediği için kayalar parçalanır. Şiddetli rüzgarlar, yeryüzündeki kum ve çeşitli tanecikleri savurur. Savrulan tanecikler kaya yüzeylerine çarparak kayaların yavaş yavaş ufalanmasına neden olur. İnsanlar çeşitli nedenlerle kayaları parçalar, ufalanmalarına yol açar. Ayrıca çeşitli bitkiler kayaların çatlakları arasında yetişirken kökleri büyüdükçe kayaları çatlatır. Kaya çatlakları arasında yaşayan bazı canlılar da kayaları parçalar. Bu şekillerle parçalanan kayalar sularla taşınır ve daha da ufalanır. Daha sonra bitkisel ve hayvansal atıklarla birleşir, toprakları oluşturur.  5 cm’lik toprağın oluşması için en az 500 – 2000 yıl gerekir.  Toprak bu uzun süreçte mineral bakımından zenginleşir. Toprak birçok bitkinin yetişmesine katkıda bulunur. Biz de ihtiyacımız olan bitkileri toprakta yetiştiririz. Canlıların hava ve su kadar toprağa ihtiyaçları vardır.  Toprağın mineralce zengin kısmı verimli olan üst bölümüdür. Yağmur, sel, rüzgar, akarsular toprağın bu kısmını aşındırarak toprak erozyonuna neden olur. Toprak erozyonu sonucunda alttaki verimsiz tabaka kalır. Toprak erozyonunu; yanlış yapılaşma ve kimyasal atıklar da etkiler. TEMA vakfı, toprak erozyonuna karşı örnek çalışmalar yürüten bir sivil toplum örgütüdür. TÜRKİYE ÇÖL OLMASIN! EROZYONDAN KORUNMA YOLLARI NELERDİR ?  Erozyon genelde eğimli yerlerde meydana gelir. Ayrıca bitki örtüsünün az olduğu yerlerde de erozyon çok olur.  Korunmak için; 1. Çevrenin ağaçlandırılması, ormanların korunması gerekir. Ağaç kökleri toprağı tutarak sürüklenmesini önler, ağaç yaprakları yağmurun hızını azaltır. 2. Baraj ve bentler yapılmalıdır. 3. Rüzgar perdelikleri yapılmalıdır.